หน้าหนังสือทั้งหมด

การปรารภความเพียรในพระพุทธศาสนา
171
การปรารภความเพียรในพระพุทธศาสนา
(พระมหาโมคคัลลานะ) : ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ก็บุคคลจะชื่อว่าเป็นผู้ ปรารภความเพียรด้วยเหตุประมาณเท่าไร พระพุทธเจ้าข้า (พระตถาคต) : โมคคัลลานะ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมเป็นผู้ปรารภความ เพียรด้วยตั้งสัตยา
เนื้อหาเกี่ยวกับการปรารภความเพียรในพระพุทธศาสนา อธิบายโดยพระมหาโมคคัลลานะ ซึ่งวิจารณ์ว่าความเพียรนั้นสำคัญอย่างไร และมีข้อแนะนำในการร่วมสมาธิที่เหมาะสม โดยการตั้งสัตยาธิษฐานเพื่อมีความตั้งใจแน่วแน่ แม
การฝึกอบรมพระภิกษุเพื่อความก้าวหน้าและการรู้จักกิจที่ควรทำ
172
การฝึกอบรมพระภิกษุเพื่อความก้าวหน้าและการรู้จักกิจที่ควรทำ
1. ภิกษุอยู่ประจำที่ย่อมมีสิ่งของมาก มีการสะสมสิ่งของมาก 2. มีเภสัชมาก มีการสะสมเภสัชมาก 3. มีกิจมาก มีกรณียะมาก ไม่ฉลาดในกิจที่จะต้องทำ 4. ย่อมอยู่คลุกคลีด้วยคฤหัสถ์และบรรพชิตด้วยการคลุกคลีกับคฤหัสถ์
เนื้อหาดังกล่าวกล่าวถึงความสำคัญของการฝึกอบรมพระภิกษุเพื่อไม่ให้เสื่อมจากกุศลธรรม โดยมีการระบุธรรม 6 ประการที่ทำให้พระภิกษุไม่รู้จักกิจสำคัญที่ควรทำ ซึ่งรวมถึงการเชื่อมโยงกับคฤหัสถ์และการไม่หลีกเลี่ยง
กลุ่มบุคคลที่มีอิทธิพลต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
182
กลุ่มบุคคลที่มีอิทธิพลต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
บุคคล 4 กลุ่มดังกล่าว เปรียบแล้วก็เหมือนกับดาบ 2 คม ถ้าเห็นดีด้วย ก็จะเป็นผลดีกับพระศาสนา แต่ถ้าไม่เห็นดีด้วย ก็อาจขัดขวางให้การเผยแผ่ทำได้ช้าลง ที่เป็นเช่นนี้เพราะว่า ทั้ง 4 กลุ่มต่างมีขุมกำลัง ที่แต
บทความนี้กล่าวถึงกลุ่มบุคคล 4 กลุ่มที่มีอิทธิพลต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ได้แก่ กษัตริย์, พราหมณ์, คฤหบดี, และสมณะ โดยแต่ละกลุ่มมีขุมกำลังที่ต่างกันทำให้มีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมการเผยแผ่ศาสนา อย่างกรณ
นางวิสาขามหาอุบาสิกา
184
นางวิสาขามหาอุบาสิกา
นางวิสาขามหาอุบาสิกา เป็นธิดาของธนัญชัยเศรษฐี และนางสุมนาเทวี ในภัททิยนคร ในเวลาที่ นางเป็นเด็กอายุ 7 ขวบ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเห็นอุปนิสัยที่จะพึงแนะนำเพื่อการตรัสรู้ของนาง จึงเสด็จ ไปยังนครนั้นพร้อ
นางวิสาขามหาอุบาสิกา เป็นธิดาของธนัญชัยเศรษฐี หนึ่งในผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการเผยแพร่พระพุทธศาสนา ในวัยเด็กนางได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบันจากพระธรรมเทศนาของพระพุทธเจ้า เมื่อโตขึ้นได้สร้างวัดบุพพารามและให้
ชฎิล 3 พี่น้องและการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
185
ชฎิล 3 พี่น้องและการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
ก่อนที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะทรงเผยแผ่พระพุทธศาสนาให้หยั่งรากลงลึก และเป็นปึกแผ่นในแคว้น มคธ บุคคลกลุ่มแรกที่พระองค์นึกถึงก็คือ ชฎิล 3 พี่น้อง เพราะเมื่อชฎิลผู้เป็นเจ้าลัทธิบูชาไฟ มีลูกศิษย์มากมาย เป็น
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเผยแผ่พระพุทธศาสนาให้หยั่งรากในแคว้นมคธ โดยเริ่มต้นจากการโปรดชฎิล 3 พี่น้อง ซึ่งนำไปสู่การบรรลุธรรมของลูกศิษย์กว่า 1,000 คน หลังจากบวช พระองค์นำพวกเขาเข้าสู่เมืองราชคฤห์ ส่งผลให้
เรื่องราวของวิฑูฑภะและความถือดีของกลุ่มพราหมณ์
187
เรื่องราวของวิฑูฑภะและความถือดีของกลุ่มพราหมณ์
เห็นแล้วพอพระทัย จึงอภิเษกไว้ในตำแหน่งพระอัครมเหสี ไม่นานจากนั้น นางประสูติพระโอรส ผู้มีผิวพรรณประดุจทองคำ มีนามว่า วิฑูฑภะ เมื่อวิฑูฑภะกุมารอายุได้ 16 ชันษา ได้ขอพระมารดาและกราบทูลพระราชบิดา เพื่อไปเ
เรื่องราวของวิฑูฑภะผู้มีผิวพรรณดั่งทองคำที่ถูกดูแคลนโดยเจ้าศากยะ ทำให้เกิดความแค้นที่นำไปสู่วิสัยทัศน์แห่งการแก้แค้นเมื่อเขาได้ขึ้นครองราชย์ ในขณะเดียวกัน การมีอำนาจของกลุ่มพราหมณ์ในสมัยพุทธกาล เป็นอี
ความเคารพและความถือดีในทางพระพุทธศาสนา
188
ความเคารพและความถือดีในทางพระพุทธศาสนา
เมื่อนั่งอยู่ต่อหน้าพระพุทธองค์แล้วเกิดความกังวลใจ ด้วยเกรงว่าหากตนจะถามคำถามออกไป เกิด เป็นคำถามไม่ควรถาม หรือหากพระองค์ถามในสิ่งที่ตนเองตอบไม่ได้ ก็เกรงจะเสียหน้า ถูกดูหมิ่น ว่าเป็น คนเขลา ไม่ฉลาด เ
บทความนี้กล่าวถึงความกังวลใจของพราหมณ์เมื่อเจอพระพุทธองค์ และความกลัวการถูกดูหมิ่น ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการรักษาหน้าตาในสังคม แม้จะมีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ในส่วนที่สองกล่าวถึงความถือดีของคฤหบดี ที่ม
เรื่องราวของชฎิล 3 พี่น้องและการเผยแผ่พระศาสนา
190
เรื่องราวของชฎิล 3 พี่น้องและการเผยแผ่พระศาสนา
เป็นอันมาก ซึ่งจะมีผลต่อการเผยแผ่พระศาสนาได้เหมือนกัน สำหรับในเรื่องนี้ มีตัวอย่างที่เห็นได้ชัดจาก เรื่องราวของ “ชฎิล 3 พี่น้อง” ดังนี้ เมื่อครั้งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จจาริกไปจนถึงตำบลอุรุเวลา ที่มี
เรื่องราวของชฎิล 3 พี่น้องเป็นตัวอย่างที่ชัดเจนในการเผยแผ่พระศาสนา เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงนิมิตและปาฏิหาริย์เพื่อเข้าถึงใจของชฎิลอุรุเวลากัสสปะ แม้จะประสบกับทิฏฐิมานะ ทำให้พระองค์ต้องใช้เวลาเพ
การนิ่งและกิริยาอาการในพระพุทธศาสนา
195
การนิ่งและกิริยาอาการในพระพุทธศาสนา
2. ใกล้เกินไป 3. เหนือลม 4. สูงไป 5. ตรงหน้าเกินไป 6. หลังเกินไป สำหรับเหตุผลที่ไม่ให้นั่งอย่างนั้น ก็เช่นเดียวกันกับการยืน ส่วนการนั่งที่ดี จึงควรนั่งข้างหน้าเยื้อง ซ้ายหรือขวาเล็กน้อย และมีระยะที่เห
การนั่งอย่างถูกต้องในพระพุทธศาสนาควรมีระยะที่เหมาะสม รวมถึงการนิ่งที่สง่างามซึ่งแบ่งออกเป็นการนิ่งเพราะรู้และไม่รู้ การนิ่งที่สง่างามจะเป็นการแสดงออกที่น่าเลื่อมใส ควรพูดแต่เรื่องธรรมะหรือทำตัวนิ่งเหม
บทที่ 9: ขั้นตอนที่ 7 ปุคคลปโรปรัญญ
201
บทที่ 9: ขั้นตอนที่ 7 ปุคคลปโรปรัญญ
บทที่ 9 ขั้นตอนที่ 7 ปุคคลปโรปรัญญ จากการศึกษาเรื่องปริสัญญ การรู้จักบริษัท หมายถึง การรู้ธรรมเนียม มารยาท และข้อพึงปฏิบัติใน บริษัททั้ง 4 ซึ่งถือว่าเป็นบทฝึกที่สำคัญ เพราะเป็นจุดตั้งต้นของการทำหน้าที
บทที่ 9 นี้เราจะพูดถึงความสำคัญของการรู้จักธรรมเนียมและมารยาทในการทำหน้าที่กัลยาณมิตร เพื่อให้การปฏิบัติในการสนทนากับกลุ่มคนต่างๆ เป็นไปอย่างถูกต้อง การพูดคุยยังเป็นโอกาสที่จะถ่ายทอดธรรมะ ทำให้ผู้ฟังเ
เรื่องอุบาสก 5 คน
207
เรื่องอุบาสก 5 คน
เรื่องอุบาสก 5 คน ในสมัยพุทธกาล อุบาสกทั้ง 5 คน ปรารถนาอยากจะฟังธรรม จึงไปสู่เชตวันมหาวิหาร ถวาย บังคมพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้วนั่งฟังธรรม ณ ที่ควรแห่งหนึ่ง, บรรดาอุบาสกเหล่านั้น ขณะที่นั่งฟังธรรม จากพร
ในสมัยพุทธกาล อุบาสก 5 คนมีพฤติกรรมที่แตกต่างกันขณะฟังธรรมจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า. อุบาสกคนหนึ่งหลับ, คนหนึ่งเขียนแผ่นดิน, และอีกคนเขย่าต้นไม้ ในขณะที่อีกคนฟังธรรมด้วยความเคารพ. พระอานนท์เรียบเรียงเหตุ
ลักษณะภายนอกของผู้ฟังธรรม
208
ลักษณะภายนอกของผู้ฟังธรรม
จากเรื่องอุบาสก 5 คนนี้ ย่อมชี้ให้เห็นลักษณะภายนอกของคนที่มาฟังธรรม ซึ่งแม้อาจดูคล้ายคลึง กัน แต่ความจริงไม่ได้คล้ายกันเลย ในเรื่องนี้ อุบาสกทุกคนล้วนมีความปรารถนาอยากที่จะฟังธรรม มี ความศรัทธาเข้ามาเ
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงลักษณะของอุบาสก 5 คนที่มาฟังธรรม แม้ทุกคนมีความปรารถนาในการฟังธรรมที่เหมือนกัน แต่การตั้งใจฟังมีความแตกต่างกัน ซึ่งส่งผลต่อประโยชน์ที่ผู้ฟังจะได้รับ พระภิกษุต้องมีการพิจารณาและมอบธ
หลักการเลือกธรรมะตามจริตอัธยาศัย
210
หลักการเลือกธรรมะตามจริตอัธยาศัย
หลักในการเลือกธรรมะจึงแบ่งไปตามลักษณะของผู้ฟัง ว่ามีลักษณะอย่างไร ดังจะยกตัวอย่างการ สอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไว้ 3 แนวทาง ดังนี้ 9.3.1 เลือกธรรมะตามจริตอัธยาศัย จริตอัธยาศัย คือ นิสัยปกติพื้นฐานอันมี
การเลือกธรรมะของพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามีความสำคัญต่อการเข้าใจธรรมอย่างถูกต้อง โดยแยกตามจริตอัธยาศัยของผู้ฟังได้ 6 ประเภท ได้แก่ ราคจริต, โทสจริต, โมหจริต, สัทธาจริต, พุทธิจริต, และวิตกจริต ซึ่งแต่ละประเภ
เรื่องของพระนางเขมาเทวี
211
เรื่องของพระนางเขมาเทวี
ดังตัวอย่างเรื่องของพระนางเขมาเทวี ผู้เป็นพระอัครมเหสีของพระเจ้าพิมพิสาร พระนางทรงรัก ในความงามของตนเอง ต่อมามีโอกาสได้ฟังธรรม จนสามารถบรรลุธรรม เป็นพระอรหันตเถรี ดังมีเรื่องย่อ ดังนี้ คือ เรื่องของพร
พระนางเขมาเทวีเป็นพระอัครมเหสีของพระเจ้าพิมพิสาร ผู้มีพระรูปงดงามน่าเลื่อมใส เมื่อได้รับฟังธรรมจากพระศาสดา จึงเกิดความตระหนักถึงความไม่จีรังของความงาม เมื่อตระหนักถึงธรรมนี้ พระนางจึงบรรลุเป็นพระโสดาบ
การจูงใจและการแสดงธรรม
216
การจูงใจและการแสดงธรรม
2. จูงใจ (สมาทปนะ) หมายถึง ทำให้ผู้ฟังยอมรับธรรมะและเกิดแรงบันดาลใจอยากนำธรรมะ ที่ได้ฟังไปปฏิบัติตาม 3. หาญกล้า (สมุดเตชนา) หมายถึง ทำให้ผู้ฟังเกิดกำลังใจ เกิดความบากบั่น พร้อมที่จะฝ่าฟัน อุปสรรคในการ
เนื้อหาเกี่ยวกับการจูงใจให้ผู้ฟังรับรู้ธรรมะและเกิดแรงบันดาลใจในการนำไปปฏิบัติ โดยแบ่งเป็นสามส่วนคือ จูงใจ หาญกล้า และ ร่าเริง การแสดงธรรมควรมีเรื่องประกอบและการเปรียบเทียบเพื่อช่วยให้ผู้ฟังเข้าใจและอ
การแสดงธรรมและการใช้เทคโนโลยีในการเผยแผ่ธรรมะ
218
การแสดงธรรมและการใช้เทคโนโลยีในการเผยแผ่ธรรมะ
“ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายเห็นกองไฟกองใหญ่โน้นที่กำลังลุกโชติ ช่วงอยู่หรือไม่... เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน การเข้าไปนั่งกอด หรือนอนกอดกองไฟใหญ่โน้น ที่กำลังลุกโชติช่วงอยู่ กับการเข้าไ
เนื้อหาพูดถึงการใช้เทคโนโลยีในการแสดงธรรม เช่น เครื่องฉายแผ่นใสและโปรแกรมคอมพิวเตอร์ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการเผยแผ่ธรรมะ โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการประเมินผลการแสดงธรรมหลังจากการสอนเพื่อพัฒนาตนเอง
การแสดงธรรมและความบริสุทธิ์
220
การแสดงธรรมและความบริสุทธิ์
โอหนอ ชนทั้งหลายพึงฟังธรรมของเรา ก็แลครั้นฟังแล้ว จะพึงรู้ทั่ว ถึงธรรมก็แลครั้นรู้ทั่วถึงธรรมแล้ว จะพึงปฏิบัติเพื่อความเป็นอย่างนั้น อาศัย ความที่แห่งพระธรรมเป็นธรรมอันดี จึงแสดงธรรมแก่ชนเหล่าอื่น อาศ
การแสดงธรรมอันบริสุทธิ์นั้นต้องไม่ใช่เพื่อให้ผู้ฟังนับถือผู้แสดง แต่ควรเป็นเพื่อให้ผู้ฟังได้ปฏิบัติตามแนวทางของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า การประเมินผลจากผู้ฟังสามารถทำได้ทั้งในรูปแบบลายลักษณ์อักษรและไม่เป็นล
อัตถัญญูกับการสำรวมในพระปาฏิโมกข์
234
อัตถัญญูกับการสำรวมในพระปาฏิโมกข์
10.2.2 อัตถัญญูกับการสำรวมในพระปาฏิโมกข์ ภายหลังจากที่มีความรู้เรื่องการสำรวมในพระปาฏิโมกข์แล้ว ขั้นตอนต่อไป จึงเป็นเรื่องของการ ทำความเข้าใจ เพื่อที่จะสามารถนำความรู้นี้มาใช้เป็นบทฝึกฝนให้กับตัวเอง อ
ภายหลังจากที่มีความรู้เรื่องการสำรวมในพระปาฏิโมกข์แล้ว ต้องทำความเข้าใจเพื่อใช้เป็นบทฝึกฝน มีองค์ประกอบสำคัญ 3 ประการ ได้แก่ ความรู้, การปฏิบัติ, และการมีครู เป็นที่สามารถแนะนำและแก้ไขปัญหาในการฝึก อุ
การประเมินคุณธรรมเพื่อความก้าวหน้าในพระพุทธศาสนา
236
การประเมินคุณธรรมเพื่อความก้าวหน้าในพระพุทธศาสนา
ย่อมเกิดความเปลี่ยนแปลงทั้งกาย วาจา ใจ เช่นมีควมสงบสำรวม มีความบริสุทธิ์สะอาด คอยระมัดระวัง ตนเองจากบาป และรักในการสร้างบุญบารมี สิ่งเหล่านี้เป็นคุณธรรมที่เกิดขึ้นจากการได้ฝึกฝนอบรมตนเอง ดังนั้น พระภิ
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการประเมินคุณธรรมในตัวเอง โดยเน้นถึงการประเมินจากธรรม 6 ประการ ได้แก่ ศรัทธา ศีล สุตะ จาคะ ปัญญา และปฏิภาณ การประเมินจะช่วยให้สามารถระมัดระวังการกระทำและส่งเสริมจิตใจที่ดี
ความสำเร็จในการเริ่มต้นและการเป็นกัลยาณมิตร
239
ความสำเร็จในการเริ่มต้นและการเป็นกัลยาณมิตร
10.3 ความสำเร็จอยู่ที่การเริ่มต้นของตนเอง เมื่อคุณกโมคคัลลานพราหมณ์ได้ฟังวิธีศึกษาในพระพุทธศาสนาอย่างเป็นขั้นเป็นตอนชัดเจนจบแล้ว จึงทูลถามพระองค์ว่า เมื่อพระองค์ทรงสอนอย่างนี้ พระภิกษุได้บรรลุพระนิพพา
บทความนี้เน้นถึงความสำเร็จในการปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยยกตัวอย่างการฝึกฝนเพื่อบรรลุพระนิพพานว่าขึ้นอยู่กับการปฏิบัติของพระภิกษุแต่ละรูป ไม่ใช่เพียงแค่การเรียนรู้ การเป็นกัลยาณมิตรกับผู้อื่นก็